Behandeling om hersenschade door geelzucht te voorkomen

Een combinatie van fototherapie en albuminetherapie is mogelijk een veelbelovende behandeling om hersenschade door ernstige geelzucht bij pasgeborenen én volwassenen te voorkomen. Dat concludeert UMCG-onderzoeker Andrea Schreuder in haar proefschrift, waarp ze promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

70 procent van de baby’s en alle te vroeg-geborenen, worden na hun geboorte een beetje geel. Dit komt door hogere bilirubine-waarden; bilirubine is een gele kleurstof in ons bloedplasma. Het wordt gevormd door de afbraak van rode bloedcellen en afgevoerd via lever, gal en ontlasting. Bij pasgeborenen verloopt dit proces nog niet zo goed. Baby’s met hoge bilirubine-waarden worden behandeld met lichttherapie (fototherapie). Deze behandeling is effectief.

Er is een groep bij wie de geelzucht te laat wordt opgemerkt; bij hen moet een bloedtransfusie plaatsvinden. Verder is er een kleine groep patiënten bij wie het bilirubine-afbraakproces niet goed functioneert; zij hebben de ziekte van Crigler-Najjar. Zij hebben een defect gen waardoor hun leverenzym niet werkt. Een ernstige ophoping van bilirubine in het bloed, hyperbilirubinemie, kan leiden tot hersenschade. Dit gebeurt bij 25 procent van de Crigler-Najjar patiënten, ondanks dagelijkse lichttherapie. Die therapie kan bij deze groep patiënten oplopen tot 16 uren op een dag. Bij pasgeborenen is de behandeling misschien minder ingrijpend gezien de korte behandelduur, maar ook pasgeborenen kunnen hersenschade oplopen doordat de lichttherapie niet altijd effectief is. Daarom is het van groot belang nieuwe behandelstrategieën te ontwikkelen.

In haar onderzoek ontdekte Schreuder dat één van die behandelstrategieën een combinatie kan zijn van fototherapie en toediening van extra albumine. Dit is een eiwitmolecuul in het bloedplasma waaraan bilirubine zich gemakkelijk bindt. Uit de studie van Schreuder blijkt dat de bilirubine-waarden in het bloed hierdoor niet alleen flink dalen, maar dat bilirubine-ophoping in de hersenen op deze manier helemaal voorkomen kan worden. Deze bevindingen kunnen worden gebruikt voor het ontwikkelen van klinische studies bij Crigler-Najjar patiënten en pasgeborenen met ernstige geelzucht.

Drs. Andrea Schreuder (Hardenberg, 1985) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij verrichtte haar promotieonderzoek bij het Beatrix Kinderziekenhuis van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek werd gefinancierd door het Groningen University Institute for Drug Exploration (GUIDE). Schreuder werkt nu als arts-assistent kindergeneeskunde in het Medisch Centrum Leeuwarden. De titel van haar proefschrift luidt: “Diagnosis and treatment of unconjugated hyperbilirubinemia: experimental and clinical aspects”.

Twijfel jij over je kinderwens?