Kinderen met koorts krijgen te vaak antibiotica

Een op de vier kinderen met koorts krijgt antibiotica voorgeschreven van de huisarts, terwijl daar in veel gevallen geen medische reden voor is. Dat blijkt uit onderzoek van Erasmus MC waarop drs. Gijs Elshout en Marijke Kool vandaag promoveren. Zij roepen huisartsen op om terughoudend te zijn met antibiotica bij kinderen met koorts wanneer er geen duidelijke lichamelijke klachten zijn die hiermee bestreden kunnen worden.

Koorts bij kinderen komt vaak voor en is voor veel ouders een reden om naar de huisarts te gaan. Koorts is meestal het gevolg van een onschuldige infectie die na een paar dagen vanzelf weer over gaat. Toch krijgen kinderen met koorts van de huisarts vaak antibiotica, zo blijkt uit de proefschriften van drs. Gijs Elshout en Marijke Kool. “Slechts een kleine proportie van de voorgeschreven antibiotica wordt verklaard door de onderzochte klachten en symptomen, wat impliceert dat andere, mogelijk niet-medische overwegingen ook een rol spelen in de beslissing van de huisarts om antibiotica voor te schrijven”, zegt huisarts en onderzoeker Gijs Elshout.

Elshout: “Andere overwegingen die kunnen meespelen zijn de ongerustheid van ouders, hun verwachting richting de huisarts om antibiotica voor te schrijven en de onzekerheid van de huisarts over de oorzaak van de koorts. Dit zijn geen duidelijke medische redenen om antibiotica voor te schrijven, zoals een urineweginfectie of longontsteking dat wel zijn.” Uit het proefschrift van huisarts en onderzoeker Marijke Kool blijkt dat ook kinderen met een virusinfectie vaak antibiotica krijgen, terwijl antibiotica niet het middel is om een virus te bestrijden. “Het is niet zo dat deze kinderen allemaal onterecht antibiotica kregen, want het kan zijn dat een deel van deze kinderen ook een bacteriële infectie had, zegt Kool. “Vervolgonderzoek moet uitwijzen of bijvoorbeeld een virustest kan bijdragen aan het verminderen van antibiotica. Toch is het goed dat ook ouders weten dat antibiotica niet altijd de oplossing is voor kinderen met koorts.”

Door antibiotica te vaak of onjuist te gebruiken, kunnen bacteriën resistent worden en daar is niemand bij gebaat. Daarom dringen de onderzoekers er bij huisartsen op aan om terughoudend te zijn met antibiotica bij kinderen met koorts wanneer er geen duidelijke lichamelijke klachten zijn waar antibiotica voor nodig is. Elshout: “Kijk naar de algemene toestand van het kind en de mogelijke oorzaken en symptomen. Niet zozeer naar de duur van de koorts, want die is onvoldoende voorspellend voor een ernstige infectie, waar een enkel kind mee te maken krijgt. Kool: “Bij 50 procent van de kinderen duurt koorts meer dan 4 dagen, ook bij infecties die niet ernstig zijn.” “Huisartsen raden wij aan om bij elk antibioticavoorschrift te bedenken wat de reden is en of aan deze reden een medisch indicatie ten grondslag ligt”, aldus de promovendi.

Elshout en Kool gebruikten voor hun onderzoek gegevens van meer dan 15.000 contacten tussen ouders van kinderen met koorts en huisartsenposten in de regio Rijn

Twijfel jij over je kinderwens?