Documentaire reeks Dubbel gestraft van Jessica Villerius kijken

Jessica Villerius onderzoekt in de zesdelige documentaire reeks Dubbel Gestraft de aanhoudende klachten van gedetineerden en medewerkers over structureel machtsmisbruik en falende zorg in gevangenissen. Daar waar eerst gedacht werd dat het om incidenten ging, wordt nu de ene na de andere bewaker vervolgd. Omdat documentairemaakster Jessica Villerius steeds goede documentaires over de maatschappij maakt, deel ik ‘m hier. Ja er zijn mensen die twijfelen of ze kinderen willen in ‘deze maatschappij’, maar het is ook goed om dan een breder beeld van de wereld te krijgen.

Dubbel Gestraft

In de eerste aflevering van Dubbel Gestraft zien we dat de gevangenisdirectie van PI Nieuwersluis in 2023 beterschap beloofd (na de documentaire Zitten en Zwijgen – over machtsmisbruik in vrouwen gevangenissen – en vernietigend inspectierapport). Voor deze serie spraken Jessica Villerius en haar team opnieuw tientallen gedetineerden, die allemaal verklaren de directie nog steeds niet te hebben gezien. Wel verdwijnt de ene na de andere verdachte werknemer van de vloer na klachten over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Maar zijn ze nou ontslagen, of is er iets anders aan de hand? De hoofdofficier van Justitie vindt dat gedetineerden veilig moeten zijn en doet actief onderzoek naar mogelijk wangedrag. De eerste twee bewakers staan dan ook voor de rechter.

Dubbel Gestraft: NPO Start kijken

Wat we in de volgende afleveringen te zien krijgt, vind ik echt heftig. Maar wel ontzettend goed dat Jessica Villerius dit dus onder de aandacht brengt. Hier de omschrijvingen van de afleveringen, zoals ze op NPO Start staan aangekondigd. Wil je dit vanuit België of een ander land (dan Nederland) doen, gebruik dan een VPN. Hier de uitleg over kijken buiten Nederland. 

Zwangere gedetineerde

Aflevering 2: De eerste verdachte gevangenisbewaker staat voor de rechter. Eenmaal geconfronteerd met de aantijgingen verzet hij zich door de gedetineerden te betichten van vieze, gore leugens en noemt hij een van de vrouwen een gratenpakhuis. De officier ziet hierin extra overtuiging hoe hij de man naar de gedetineerden kijkt. Sandra vertelt over die keer dat ze zwanger was en wegens bloedingen naar het ziekenhuis moest, en de bewaker die haar reed ‘zelf even wilde voelen hoe erg het was’. Bij de gynaecoloog deed hij zich vervolgens voor als haar partner en keek mee met inwendige onderzoeken. Omdat zij als gedetineerde afhankelijk van hem was, bevroor ze.

Lees ook: Brandmerk – kind van een gedetineerde (NPO) met deze kinderen

Ernstige misstanden

Aflevering 3: De tweede bewaker moet zich voor de rechter verantwoorden. Naast dat zijn sperma is aangetroffen in de ruimte waar vrouwelijke gedetineerden mogen skypen met familie, is er ook gedoe met wattenstaafjes waarop zijn DNA is aangetroffen. Volgens een vrouwelijke gedetineerde stak hij die in zijn penis en gaf hij ze vervolgens aan haar. ‘Om te likken, denk ik?’ In ruil voor shag gaf hij haar een tril-ei om in te brengen zodat hij die op afstand kon bedienen. Een ander slachtoffer vertelt hoe ze door hem door een kantoor zou zijn getrokken toen ze om een printje van haar dossier vroeg.

Invalide na bekkeninstabiliteit klachten

Aflevering 4: Angela zit een paar maanden in detentie als haar klachten van bekkeninstabiliteit verergeren. Justitie is verplicht gedetineerden dezelfde zorg te bieden als die men buiten krijgt, maar is daarnaast ook financieel verantwoordelijk voor die kosten. Het lijkt erop alsof de zorg zoveel mogelijk wordt uitgesteld en in het geval van Angela heeft haar dat blijvend invalide gemaakt. Ellen bezweek bijna aan een longontsteking, omdat personeel in de gevangenis niet genoeg kennis van haar chronische ziekte had. Zij moet misschien weer terug de gevangenis in maar is bang dat het haar dood wordt.

‘Mama is dood’

Aflevering 5: Als zijn dochter Suzanne in de gevangenis overlijdt, loopt vader Herman tegen een oorverdovende stilte aan. Niemand kan of wil hem vertellen wat er is gebeurd. Ondertussen voedt hij de drie jonge kinderen van zijn dochter op en probeert hij hen uit te leggen waarom mama dood is, terwijl hij zelf de antwoorden niet weet. Samen met zijn advocaat probeert hij duidelijkheid te krijgen over die laatste uren van zijn dochter, want had haar dood misschien voorkomen kunnen worden? Een onafhankelijk rapport stelt onomwonden vast van wel. Het getouwtrek om informatie begint.

Schokkend beeld van onderlinge relaties

Aflevering 6: Als zijn zoon in PI Zaanstad overlijdt, zakt de grond onder Edgar zijn voeten vandaan. Lorenzo zat in voorarrest op verdenking van brandstichting en was suicidaal. Toch kreeg hij zijn eigen kleding, waaronder een hoodie met een veter, terug. Lorenzo zag kans om zichzelf daaraan op te hangen en overleed. De strijd om informatie en de zoektocht naar verantwoordelijken begint hiermee. Mathan vertelt dat het ook in de jeugdgevangenissen allemaal niet altijd soepel verloopt en dat behandelaren te veel macht zouden hebben. Een brief uit de jeugdgevangenis schetst een schokkend beeld van onderlinge relaties.

Jessica Villerius

Documentairemaker Jessica Villerius heeft al tal van docu’s gemaakt die de kijker aan het denken zetten. Ik schreef bijvoorbeeld over:

Foto: Pexels – /foto/zwart-en-wit-zwart-wit-plafond-leuningen-13709329/ – pexels-pattjjee-13709329.jpg

Twijfel jij over je kinderwens?

juni 5, 2025 /