Grafkunst: monument voor jouw geliefde

Grafkunst… Misschien een luguber idee om daar als dertiger al mee bezig te zijn, maar helaas heb ik in mijn omgeving al te veel jonge mensen verloren en zie ik anderen worstelen met het verlies. Daarnaast wonen we inmiddels een jaar vlakbij een begraafplaats en wandelen er wekelijks even overheen. Het voelt er vertrouwd. Als ik zelf voor de keuze kom te staan, zie ik zo’n monument voor mijn geliefden ook wel zitten. Kunstenaar Jeroen Stok van Memorabel maakt prachtige werken voor ieder die (te vroeg) afscheid heeft moeten nemen van een kind, geliefde, ouder(s) en andere dierbaren.

Grafkunstenaar

Jeroen Stok is gestart met zijn grafkunst na het overlijden van zijn vader. “Er moest een persoonlijk grafmonument komen, want zo’n standaard steen is natuurlijk niets voor een man die zijn leven hard in de metaal heeft gewerkt. Als beeldend kunstenaar was ik de aangewezen persoon om dat te doen. Nu is een ‘gewoon’ kunstwerk maken natuurlijk iets heel anders; dan grafkunst maken voor je eigen vader. Daar worstelde ik mee. Tot de pastoor mij zei dat het geen ‘kunst met een K’ hoefde te zijn. Hierdoor kon ik aan de slag. Zo gebruikte mijn moeder altijd de typering ‘zo vrij als een vogel’ als het om mijn vader ging. En zo maakte ik een mooie speelse vogel van RVS. Het staat niet alleen symbool voor wie mijn vader was – de vrijheid die hem zo dierbaar was – maar ook voor het verlaten van het aardse. Toen anderen het werk zagen, volgden er meer verzoeken.”

Monument voor je geliefde

Juist dat persoonlijke, waardoor het voor Jeroen in eerste instantie heel lastig was, spreekt mij hierin zo aan. Ik vind het ook niet gek. Het ging hier om de grafsteen – ik bedoel grafmonument – voor zijn eigen vader. Nu ik vaker over de begraafplaats loop – het is voor ons de weg naar het speeltuintje dat het dichtstbij ons huis ligt – ervaar ik ook dat een heel persoonlijke steen of styling van het graf echt een ode aan de overledene is. Omdat je het zo persoonlijk maakt, is het ook een fijne plek om naar terug te keren. Waar je gewoon even een momentje hebt. En juist door dat in stijl van jouw geliefde te maken, ervaar je hem of haar – voor mijn gevoel – nog dichterbij.

Dat geven we ook aan ons mannetje mee. Werd je vroeger als kind bang gemaakt voor de begraafplaats (de hele Halloween-hype draagt er natuurlijk tegenwoordig ook aan bij); ik probeer hem duidelijk te maken dat dit een plek is waar de mensen zijn, omdat ze iemand heel erg missen. Daar is niks engs aan. Al krijg ik nu ook nog wel opmerkingen; dat mensen niet zo dichtbij het kerkhof zouden willen wonen enzo.

Verlies raakt veel meer mensen

In onze omgeving hebben de afgelopen tijd te veel mensen afscheid moeten nemen van een geliefde. Wat mij daarbij opvalt, is dat het verlies echt zoveel meer mensen raakt dan je eigenlijk in eerste instantie denkt. Zo denk je meteen aan ouders, kinderen, geliefden, maar ook broers en zussen. En wat te denken van vrienden? Een vriendschap duurt soms al zoveel langer dan een relatie. De impact op collega’s mogen we ook niet vergeten. Op het werk zie je elkaar tenslotte bijna vaker dan dat je je partner thuis ziet. Als je intensief samenwerkt ken je elkaar door en door. Maar denk ook aan de leden van de verenigingen waar de overledene trouw wekelijks kwam. We staan vaak alleen stil bij de kleine kring om degene heen, maar zoveel meer mensen zijn verdrietig. Als er zo’n mooie plek is waar zij ook heen kunnen gaan, denk ik dat dat voor velen tot steun kan zijn. Al is het maar om er eventjes langs te wandelen en te glimlachen om die vreemde vogel die er op het graf staat. Wat dat betreft denk ik echt dat grafkunst een overledene dichterbij je houdt.

Memorabel

Op de begraafplaats had ik zelf ook al prachtige dingen zien staan. Nooit gedacht dat dat dus echt een naam had. Waar je bij grafkunst van Memorabel aan moet denken, is heel erg uiteenlopend. Het kan kleurrijk en speels zijn, juist heel kunstzinnig of eigentijds. Je kunt kiezen voor een gedenkteken, -monument, -steen of de ‘ouderwetse’ –zerk (in een prachtig jasje). Met bijvoorbeeld bloemen, bomen, harten, vlinders, vogels of zelfs een hand-of voetafdruk. Absoluut de moeite waard om al eens een blik op te werpen. Zelfs als het afscheid nog zo ver weg lijkt.

Twijfel jij over je kinderwens?