Kinderen betalen de rekening van de crisis

Nu de gevolgen van de economische crisis steeds meer doordringen in de samenleving, wordt zichtbaar dat kinderen de dupe worden. Uit de Kinderrechtenmonitor 2013 blijkt de invloed van de recessie op de leefwereld van kinderen.

Kinderombudsman Marc Dullaert:

“Steeds meer kinderen leven in armoede. De crisis heeft ook gevolgen voor het onderwijs en de zorg. Ook maak ik me zorgen over de toename van spanningen in gezinnen door financiële problemen, wat mogelijk kan leiden tot kindermishandeling of een vechtscheiding. We moeten ervoor waken dat de jeugd niet het kind van de rekening wordt.”

De Kinderrechtenmonitor laat op basis van feiten en cijfers, trends en ontwikkelingen zien hoe het met de rechten van kinderen in Nederland is gesteld. Hoewel het op hoofdlijnen goed gaat, zijn er wel blijvende zorgen.

Dullaert:

“Een op de negen kinderen leeft in armoede en goed onderwijs op maat voor kinderen die extra zorg nodig hebben, wordt maar geen vanzelfsprekendheid.”

Recht op zorg
De decentralisatie van de jeugdzorg is een belangrijk aandachtspunt in de Kinderrechtenmonitor. Gemeenten krijgen vanaf 2015 de verantwoordelijkheid voor alle jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. De Kinderombudsman adviseert het kabinet om heldere kaders te scheppen, waarbinnen gemeenten hun taken moeten uitvoeren. Ook ontbreekt het momenteel aan afspraken over de minimale kwaliteit, die gemeenten moeten leveren. Dullaert: “De decentralisatie is een enorme operatie. De kwaliteit van de zorg mag niet in de verdrukking komen door de enorme snelheid waarmee dit proces wordt uitgevoerd.”

Ook signaleert de Kinderombudsman in de Kinderrechtenmonitor dat kinderen niet altijd de zorg en voorzieningen krijgen, waar ze recht op hebben. Duizenden kinderen gaan niet naar school. De Kinderombudsman vindt dat er voor hen een oplossing moet worden gevonden met maatwerk als uitgangspunt. Steeds meer kinderen leven in armoede en kunnen daardoor niet meedoen in de maatschappij. Ook zijn er voor kinderen en jongeren lange wachttijden in de geïndiceerde zorg.

Recht op inspraak
De Kinderombudsman constateert ook in de monitor dat er op diverse terreinen beter moet worden geluisterd naar kinderen. Volgens het Kinderrechtenverdrag moet de mening van het kind in alle procedures die hem of haar aangaan, worden gehoord en serieus worden genomen. Uit de monitor komt naar voren dat dat onvoldoende gebeurt, bijvoorbeeld in de rechtspraak en in de (gesloten) jeugdzorg. Het gaat om kwesties die grote impact hebben op de levens van kinderen, zoals bij omgangsregelingen tussen scheidende ouders, uithuisplaatsing, of gehoord worden als slachtoffer van een misdrijf.

De Kinderrechtenmonitor verscheen in 2012 voor het eerst. De Kinderombudsman signaleerde toen dat veel kinderen in armoede opgroeien. Een aantal dat sindsdien is gestegen tot 377.000 kinderen. Ook vroeg de Kinderombudsman vorig jaar aandacht voor de 118.000 kinderen, die slachtoffer zijn van kindermishandeling. De verplichte meldcode voor professionals is een goed initiatief, maar concrete stappen om deze cijfers op korte termijn terug te dringen, ontbreken. Ook de situatie van asielzoekerskinderen is niet structureel verbeterd. Het Kinderpardon is een uitkomst voor veel kinderen, maar biedt geen oplossing voor de lange termijn. Ook de zorgen van de Kinderombudsman over kinderen van erkende vluchtelingen, die in het kader van gezinshereniging naar hun ouders willen reizen, zijn nog niet uit de lucht.

De Kinderrechtenmonitor is in opdracht van de Kinderombudsman opgesteld door de Universiteit Leiden en het CBS.

Twijfel jij over je kinderwens?